هوشمند سازی کارخانجات

انقلاب صنعتی چهارم (Fourth Industrial Revolution 4IR) چهارمین دوره اصلی از بدو انقلاب صنعتی است. این دوره با اشاعه فناوری های فاصله میان سپهرهای فیزیکی، رایانشی و زیستی را کمرنگ یا حذف می‌کنند، مشخص می‌شود. (منبع: ویکی پدیا)

اینترنت اشیا و هوشمند سازی تجهیزات از جمله فناوری هایی است که در این بین از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از نتایج مهم این انقلاب کارخانه هوشمند هست. هدف از ایجاد کارخانه هوشمند خودکارسازی کارها است به گونه ای که دخالت انسان به حداقل برسد.

کارخانه هوشمند به ساختمان هوشمند صنعتی گفته میشود که دستگاه های موجود در آن با بهره گیری از اینترنت اشیا یک اکوسیستم هوشمند را جهت بهبود کارایی، پیوستگی میان عملیات های خود و برقراری امنیت تشکیل میدهند. هدف اصلی کارخانه هوشمند تولید هوشمند با تجهیزات تمام دیجیتال است. تولید هوشمند با اتوماسیون یا همان خودکارسازی تجهیزات همراه است.

هدف اصلی در کارخانه های هوشمند موضوع هوشمند سازی از همه جهت ها است. قسمت اعظم و بخش مهم کاخانه های هوشمند، هوشمندی مکانی است. یعنی قسمتی یا بخشی از کارخانه که حرکت میکند و حرکت آن اهمیت دارد، هوشمند سازی آن حرکت جزو هوشمندی مکانی هست.

مشخصات یک کارخانه هوشمند

ویژگی های زیادی برای کارخانه هوشمند میتوان برشمرد، اما دو ویژگی در این بین از اهمیت بسزایی برخوردارند. قابلت نظارت شدن – اتصال خود مختاری.

خودکارسازی یا اتوماسیون (فرانسوی: automation) به پروسه‌ای گفته می‌شود که در آن دخالت انسان به حداقل رسیده است. در زبان یونان باستان به معنی خود فرمان است. رباتیزه کردن یا اتوماسیون صنعتی به معنی استفاده از ابزارهای کنترلی (مثلاً کامپیوتر) به منظور هدایت و کنترل ماشین آلات صنعتی و پروسه‌های تولید است.

قابلیت نمایش وضعیت کلی کارخانه به صورت یکپارچه از مزایای بسیار خوب برای مدیریت است.

کارخانه ها از مدت ها پیش به بحث اتوماسیون وابسته اند. اما با گذشت زمان و ظهور فناوری ها در کارخانه های هوشمند مسئله خودکار بودن دستگاه ها مفهوم عمیقتری پیدا کرده است و دستگاه ها میتوانند بدون دخالت انسان عملیات های پیچیده را انجام دهند.

مزایا و چالش های کارخانه هوشمند

کارخانه هوشمند متشکل از دستگاه های هوشمند است که روزانه دستگاه ها کارها و عملیات خود را انجام میدهند. در صورت بروز مشکل کارخانه هوشمند سعی در تصحیح عملیات میکند و در صورت نیاز هشدار داده و نیروی انسانی مداخله میکند.

امروزه گرفتن اطلاعات از ماشین آلات و سیستم ها از چالش های مهم در هوشمند سازی کارخانجات است که نیازمند سنسورهای دقیق است.

اطلاعات گسترده ای از داده ها که لحظه به لحظه از کلیه تجهیزات کارخانه هوشمند جمع آوری میشود. بینش واقعی را در اختیار مدیران قرار میدهد که بتوانند با دانش بیشتری برای آینده تصمیمات مناسب را اتخاذ کنند.

از چالش های بسیار مهم در این زمینه، هزینه خرید و نگهداری و از همه مهمتر پشتیبانی چنین سیستمی است.